Nội dung trên được đưa ra trong nghị định của Chính phủ quy định về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương hai cấp, phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực đất đai vừa được ban hành để triển khai thực hiện chính quyền hai cấp. 

Nhiều thẩm quyền cấp huyện đưa xuống cấp xã

Theo đó, thẩm quyền của UBND cấp huyện, chủ tịch UBND cấp huyện sẽ được chuyển giao cho chủ tịch UBND cấp xã đối với các nội dung như: chấp thuận phương án sử dụng đất nông nghiệp của tổ chức kinh tế; phương án sử dụng đất lúa của cá nhân; quyết định thu hồi đất; phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư, phương án cưỡng chế, giá đất, giá bán nhà ở tái định cư...

Đáng chú ý, cấp xã được quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ), quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất lần đầu; xác định lại diện tích đất ở, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng và quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất. 

Quyết định việc giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất với cá nhân, giao đất cho cộng đồng dân cư; phê duyệt phương án góp quyền sử dụng đất, điều chỉnh lại đất đai để chỉnh trang, phát triển dân cư. 

Chủ tịch UBND cấp xã cũng được quyết định thành lập hội đồng bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; quyết định kiểm đếm; cưỡng chế; thu hồi đất; trưng dụng đất và gia hạn trưng dụng đất; giá đất cho một số trường hợp và giải quyết tranh chấp đất đai. 

Về phân định trách nhiệm, nghị định cũng quy định rõ UBND cấp tỉnh thực hiện quản lý nhà nước đối với các nội dung được quy định tại Luật Đất đai. Bao gồm lập và thực hiện dự án tái định cư, quản lý và sử dụng đất với cấp xã, cấp tỉnh; phê duyệt quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh, công bố công khai dự án đầu tư nếu không đưa đất vào sử dụng trong 12 tháng... 

Quy định rõ trách nhiệm các cấp

Với UBND cấp xã có trách nhiệm cho ý kiến về quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh, lập và điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất cấp xã; công bố công khai quy hoạch sử dụng đất, kế hoạch sử dụng đất 5 năm và tổ chức thực hiện; công bố công khai việc thu hồi đất, báo cáo kết quả thực hiện; thực hiện bồi thường, hỗ trợ tái định cư, thu hồi đất, cưỡng chế, lập dự án tái định cư... 

Chủ tịch UBND cấp xã tổ chức thực hiện quyết định cưỡng chế, thu hồi đất, tham gia hội đồng thẩm định bảng giá đất, giải quyết tranh chấp đất đai, phát hiện và ngăn chặn xử lý vi phạm về quản lý sử dụng đất...

Ngày 12-6, Phó thủ tướng thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình đã chủ trì hội nghị công bố 28 nghị định về phân quyền, phân cấp; phân định thẩm quyền giữa Chính phủ và chính quyền địa phương 2 cấp.

Ngoài ra, Chính phủ cũng giới thiệu 2 hệ thống trợ lý ảo phục vụ chính quyền và người dân. Cụ thể là hỗ trợ cán bộ, công chức chính quyền cấp tỉnh, huyện, xã tra cứu, xác định rõ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và quy trình thực hiện công vụ theo các quy định mới đã được phân cấp.

Hỗ trợ người dân và doanh nghiệp tra cứu, hướng dẫn thủ tục hành chính, phản hồi nhanh chóng các yêu cầu liên quan đến 1.800 dịch vụ công hiện hành và sẽ tiếp tục mở rộng.

Công bố hệ thống đường dây nóng của Chính phủ và các bộ, ngành để tiếp nhận, xử lý nhanh các vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện phân cấp, phân quyền, nhất là tại cấp cơ sở.

Quốc hội cũng đã thông qua nghị quyết về sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh và chính quyền hai cấp. Dự kiến từ ngày 1-7 sẽ chính thức đưa vào vận hành chính quyền hai cấp, sau khi sắp xếp còn 34 tỉnh thành và cả nước có 3.321 xã, phường, đặc khu.